20 Mart 2013 Çarşamba

MANİLERİMİZDEN GÜZEL ÖRNEKLER

0 yorum

Merdivenim var direkten
Bir yar sevdim yürekten
Beni de o yardan ayıran
Elleri kopsun bilekten

kara kara bulutlar
yar beni umutlar
lakin bir annesi var
yolumun üstünde konaklar

kar yağar ayazından
bulutların arasından
bir yar sevdim ben
kömür karasından

Kaynanaya bir gelin
Allah aşkına eğlenin
Gelin eğlenebilir
Kaynana eğlenmeyi ne bilir

Karşıda karpuz keserler
gitsem ne derler
ne derlerse desinler
bana sevdiğimi versinler

Ağaçta kestane
Dökülür tane tane
Benim bir arkadaşım var
Dünyada bir tane

gelin:sen ne biçim anasın ?
kışın soğukta donasın ,
sen gelin olmadın mı hiç ?
halime hiç acımazsın .

kaynana:gelin gelinliğini bil
iki garış ağzındaki dil
bende oldum gelin
sende biraz sevildiğini bil

a benim batlı yarim
gönlümün tahtı yarim
yüzünde göz izi var
sana kim baktı yarim

çiçeğin dalı kaldı
dalın çatalı kaldı
canımın aynasında
onun hayali kaldı

merdivenim var direkten
bir yar sevdim yurekten
beni de o yardan ayıran
elleri kopsun bilekten

Yaşa gelin yaşa
Kına yakmış başa
Arkamdan konuşursan
Dilin karnına kaça.

Gemi geldi durdu mu ?
İskeleye vurdu mu ?
Söyle ey seher yeli
Yar halimi sordu mu ?

Kartal sinek avlamaz
Köpek kuşa havlamaz
Akıllı olan gelin
Kaynanaya hırlamaz

bahçelerde börülce
oynar gelin görümce
nasıl sevmezbu gönül
senin gibi yar görünce

anne bana terlik al
sakın yeşil olmasın
varacağım oğlanın
kız kardeşi olmasın

su gelir akar geçer
bendini yıkar geçer
dünya bir penceredir
her gelen bakar geçer

Gidene bak gidene
Güller açmış dikene
Mevla sabırlar versin
Gizli sevda çekene

kümeste tavuklar
şıkır şıkır yumurtlar
karamığın oğlanları
kız beklerken uyuklar

kaynana bekle
seke seke ekle
geliyoz yarimle
kamburunu kır bekle

hayat bir saat gibi durdu
her taraf duman duman oldu
aşk nedir bilinmez oldu
leyla ile Mecnun anılmaz oldu

Kaynanamın kelini
Gelin verir yemini
Dırdır etme kaynana
Akrep soksun dilini

Sabun koydum legene
Bak başıma gelene
Ben kadar taş düşe
Kaynana senin tepene

Yaşa gelin yaşa
Kına yakmış başa
Arkamdan konuşursan
Dilin karnına kaça.
Edebiyat Dilinde Mani:
Başta aşk olmak üzere hemen her konuda yazılabilen bir halk edebiyatı nazım türüdür. Çoğunlukla 7 heceli dört dezilek bir bendden meydana gelir. Ama dizeleri 4-5-8-10-14 heceli kalıplarla söylenmiş maniler de vardır. Birinci, ikinci dördüncü dizeler birbirleriyle kafiyeli, üçüncü dize serbesttir. Yani kafiye dizilişi aaxa'dır. aaaxa düzeninde maniler de var. İlk iki dize hazırlık dizeleridir. Son iki dize ile anlam bağlantısı yoktur. Asıl anlatılmak istenen son iki dizede verilir. Bir çok mani çeşidi vardır. En çok kullanılanlar düz ya da tam mani, kesik mani, cinaslı mani, yedekli mani, artık mani’dir.
Düz Mani: Yedişer heceli dört dizeden oluşur. Kafiyeleri çokluk cinassızdır.
Kesik mani: Birinci dizesi 7 heceden az, anlamlı ya da anlamsız bir sözcük grubu olan maniler. Bu kesik dize sadece kafiyeyi hazırlar. Eğer meydan ve kahvehanelerde söylenen ve ilk dizeleri "aman aman" ünlemi ile doldurulan manilerse bunlaraİstanbul manileri denir.
Cinaslı mani: Kesik manilerde eğer kafiye cinaslı ise bunlara cinaslı mani denir.
Yedekli mani: Düz maninin sonuna aynı kafiyede iki dize daha eklenerek söylenen maniler. Cinaslı kafiye kullanılmaz, birinci dizeleri anlamlıdır. Yedekli maniye artık mani de denir.
Deyiş: İki kişinin karşılıklı söylediği manilerdir. Soru yanıt şeklinde düzenlenir. Bir başka kişinin ağzındanmış gibi aktarıldığı şekilleri de vardır.

Leave a Reply